jak cię mogę
  • Odpowiednik
    16.04.2019
    16.04.2019
    Szanowni Państwo,
    czy wyraz odpowiednik jest wyłącznie męskorzeczowy (widzę ten odpowiednik, to są te odpowiedniki), czy może też być męskoosobowy (widzę tego odpowiednika, to są ci odpowiednicy)? Oba warianty podaje Słownik gramatyczny języka polskiego, ale już Uniwersalny słownik języka polskiego podaje wyłącznie pierwszą możliwość, także w odniesieniu do osób (np. Synowie stanowią jego doskonalsze odpowiedniki).

    Z wyrazami szacunku i serdecznymi pozdrowieniami
    Tomasz Majtczak
  • pan

    2.03.2023
    2.03.2023

    Szanowni Państwo

    Chciałem się zapytać o sens używania we współczesnej polszczyźnie słowa Pan. Pan o ile dobrze rozumiem oznaczał władcę. Na przykład niewolnik ma Pana, do króla można było powiedzieć „mój Panie”, Bóg jest władcą, czyli Panem, albo chłopi mieli Panów, czyli władców szlachciców. Teraz poza religią nie widzę logicznego sensu używania tego słowa. Zwłaszcza w państwie demokratycznym, w ustroju antyPanów, czyli antywładców, gzie lud a nie Pan ( władca ) ma rządzić.

    Pozdrawiam

  • pan Adam Mickiewicz?
    26.09.2007
    26.09.2007
    Czy właściwe jest mówienie pan/pani o osobie zmarłej? Ostatnio bardzo często słyszy się to w TV, głównie z ust polityków. Wydaje mi się, że jest to pewnego rodzaju „nadgorliwość”. Przecież nie mówimy pan Adam Mickiewicz ani – by nie ograniczać się do osób bardzo dawno zmarłych – pan Edward Gierek.
    Zbigniew C.
  • pniok
    25.11.2004
    25.11.2004
    Spotkałem się z pojęciem pniok. Przypuszczam, że określa ono w potocznej gwarze jakąś jarzynę bądź warzywo. Prosiłbym o pomoc w wyjaśnieniu tego słowa.
  • pogromcy Legii
    13.04.2012
    13.04.2012
    Witam.
    Moje pytanie dotyczy wyrażenia pogromcy…. Po występach polskich zespołów w Lidze Europy niektóre portale internetowe do opisu drużyn, które wygrały z naszymi ekipami, używają zwrotu np. „pogromcy Legii”. Czy określenie pogromca jest uprawnione, kiedy zespół w dwumeczu zwyciężył tylko jedną bramką, a rywalizacja była wyrównana?
    Pozdrawiam.
  • poniechać
    16.06.2006
    16.06.2006
    Istnieje spór o tłumaczenie słowa Cancel w interfejsach komputerowych. Tłumaczenia są dwa: Anuluj i Poniechaj. Przycisk Cancel pojawia się w trakcie wykonywania czynności, zanim ostatecznie potwierdzimy jej wykonanie, więc Poniechaj jest moim zdaniem trafniejsze. Spotkałem się jednak z zarzutem, że słowo poniechać jest „kompletnie niezrozumiałe” i „używane ostatnio może w XVII w.” (rzekomo opinia polonisty), więc jest to wręcz „niepoprawna forma w języku polskim”. Czy to prawda?
  • Pożycz dla niego pieniedzy
    14.07.2003
    14.07.2003
    Czy występują w tekstach języka mówionego czy też literackiego formy: „Pożycz dla niego pieniędzy” obok „Pożycz dla niego pieniądze”? Nie mogłem znaleźć odpowiednich haseł w Korpusie.
    Serdecznie pozdrawiam,
    Zygmunt Frajzyngier
  • Przyimki łączące się z nazwami państw

    5.01.2024
    5.01.2024

    Od długiego czasu nurtuje mnie używanie „na”, „w”, „we” w nazwach państw i miast. W większości używamy „w” lub „we” — w Polsce, w Holandii w Szwecji...., lub we Włoszech, we Francji (tu rozumiem, że początek nazwy ma 2 spółgłoski, z czego pierwsza jest „w” lub podobna w wymowie „f”).

    Czasem słyszymy, i to chyba nie jest poprawne, na Chorwacji, ale już na Islandii chyba jest OK (no bo to wyspa), tak jak np. na Sycylii.

    Jest też jedna anomalia językowa, odkąd pamiętam mówimy na Węgrzech i tu zupełnie nie wiem dlaczego. Czy mogłabym prosić o wyjaśnienie różnic.

    Pozdrawiam

    Dominika

  • przystoi
    13.10.2010
    13.10.2010
    Dzień dobry,
    mam pytanie o czas. przystoi. Jak wygląda jego odmiana? Czy jest to czas. niefleksyjny, czy jednak poprawne jest zdanie: „Pewne zachowania nie przystoją takim ludziom”? WSPP dopuszcza tylko 3. os. w użyciu nieos., a zarazem podaje sprzeczny przykład: „Żałoba przystoi rodzinie zmarłego”, czyli zwykłe użycie osobowe. Wszystkie słowniki odnotowują jedynie formę przystoi, niemniej Google zwracają aż 60 000 wyników dla formy przystoją (nienotowanej w słownikach).
  • Różności interpunkcyjne
    23.10.2017
    23.10.2017
    Szanowni Państwo,
    znów mam kilka drobnostek przecinkowych.
    1. Fragment dialogu: „Można to znaleźć przy Mazowieckiej”. „Przy Mazowieckiej(,) mówisz?”
    2. Nic(,) tylko chodzę i pogwizduję. [Tutaj chyba z przecinkiem, bo „nic, tylko”… ="nic innego nie robię, tylko”…].
    3. „On to się potrafi postarać. Nie to(,) co ty”.
    4. Szuflada jest po tej stronie(,) co zlew. [Gdyby było …„po tej samej”…, to można by się odwołać do reguły [381]].
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego